Mikroelementy – czym są i jakie pełnią funkcje w organizmie?

Wraz z pożywieniem powinniśmy dostarczać wielu różnych składników odżywczych i należą do nich także mikroelementy. Choć występują one w naszym organizmie dosłownie w ilościach śladowych, to zarówno ich niedobór, jak i nadmiar może spowodować różne problemy zdrowotne. Sprawdź, jakie mikroelementy są nam potrzebne i dlaczego. 

Prawidłowe funkcjonowanie organizmu

Właściwe działanie organów oraz przebieg procesów fizjologicznych w naszym ciele w dużej mierze zależy od różnych substancji, jakie muszą być dostarczone z zewnątrz, a więc których nasz organizm nie jest w stanie sam wytworzyć. Najlepszym przykładem jest tlen, bez którego nie możemy żyć, a który możemy przyjmować wyłącznie z otoczenia podczas oddychania. Niemniej ważną rolę w organizmie ludzkim odgrywają różne składniki odżywcze absorbowane z pokarmów, a więc np. białko, tłuszcze, węglowodany, witaminy, czy też właśnie mikroelementy.

Co to są mikroelementy?

Zacznijmy od sprecyzowania, co to są mikroelementy. Są to pierwiastki chemiczne, które występują w organizmach ludzkich, zwierzęcych i roślinnych, ale w bardzo niewielkich ilościach. Właśnie z tego względu nazywa się je także pierwiastkami śladowymi.

Do takich mikroskładników występujących u ludzi zalicza się: żelazo, fluor, chrom, jod, cynk, miedź, kobalt, mangan, molibden oraz selen. Każdy z nich pełni inną funkcję w organizmie, co szerzej wyjaśnimy niżej.

Różnica pomiędzy mikro a makroelementami

Wymienione wyżej mikroelementy można znaleźć w różnych preparatach zawierających witaminy i minerały. Warto więc wiedzieć, że wśród tych ostatnich składników zazwyczaj znajdują się nie tylko pierwiastki śladowe, ale także makroelementy. Czym się one różnią od mikroelementów?

Jak sama nazwa wskazuje, są to pierwiastki chemiczne, które występują w organizmach w większych ilościach. W przypadku człowieka stanowią one nie mniej niż 0,1% masy ciała. Nasze zapotrzebowanie na takie makroskładniki wynosi ponad 100 mg na dobę, gdy tymczasem pierwiastków śladowych potrzebujemy mniej niż 100 mg w ciągu dnia.

Najważniejsze funkcje śladowych pierwiastków w organizmie

Stosunkowo niewielkie zapotrzebowanie na mikroelementy nie oznacza, że nie mają one znaczenia dla zdrowia. Wręcz przeciwnie, niedobór takich składników może poważnie zaburzyć różne procesy w organizmie i nawet wywołać różne choroby. Co ważne, każdy z pierwiastków śladowych pełni odmienne funkcje:

• Żelazo – jest składnikiem hemoglobiny i bierze udział w transporcie tlenu do wszystkich komórek ciała. Jego niedobory prowadzą do niedokrwistości, która objawia się m.in. osłabieniem, zawrotami głowy, bladością skóry, a także problemami z pamięcią i koncentracją.
• Fluor – jest budulcem szkliwa zębów oraz kości. Jego braki w organizmie mogą powodować próchnicę, zwiększone ryzyko złamań kończyn i osteoporozę. Niebezpieczny jest jednak i nadmiar tego pierwiastka, ponieważ może prowadzić do zatrucia skutkującego np. odbarwieniem zębów, nieprawidłową mineralizacją tkanki kostnej czy uszkodzeniem nerek.
• Cynk – niedobory tego mikroelementu przede wszystkim osłabiają układ odpornościowy, a więc zwiększają ryzyko „łapania” różnych infekcji. To nie wszystko, ponieważ jego niedostateczna ilość utrudnia gojenie się ran, może powodować różne choroby skóry, utratę apetytu, a także nieprawidłowy rozwój płodu.
• Miedź – pierwiastek ten bierze udział w procesach krwiotwórczych, a także budowaniu tkanki łącznej i kostnej. Jego niedobory mogą więc powodować anemię i łamliwość kości, ale dodatkowo mogą też upośledzić pracę układu nerwowego i odpornościowego. Co ważne, miedź wpływa także na kondycję włosów, dlatego jest częstym składnikiem preparatów na ich wzmocnienie.
• Mangan – oprócz tego, że wchodzi w skład wielu ważnych enzymów, reguluje prawidłową mineralizację kości, bierze udział w procesach metabolicznych oraz w likwidacji wolnych rodników. Jego braki mogą sprzyjać m.in. wadom postawy u dzieci, rozwojowi osteoporozy, zaburzeniom wchłaniania tłuszczów, białek i węglowodanów, a nawet obniżeniem sprawności seksualnej.
• Jod – mikroskładnik ten jest przede wszystkim ważny dla prawidłowej pracy tarczycy, a więc jego braki mogą przyczyniać się do chorób tego narządu i zaburzać gospodarkę hormonalną organizmu. Suplementacja jodem powinna jednak odbywać się pod ścisłym nadzorem lekarza, ponieważ nadmiar tego pierwiastka może wywołać też różne schorzenia np. nadczynność tarczycy.

ForeverStrong – warto wiedzieć więcej

Już wiesz, co to są mikroelementy i jaką rolę odgrywają w Twoim organizmie. Pamiętaj, że znajdują się one w pożywieniu, dlatego warto zadbać o odpowiednio zbilansowaną dietę. Chcesz wiedzieć więcej na ten temat? Skontaktuj się z nami i zaglądaj jak najczęściej do naszego poradnika na stronie ForeverStrong, gdzie znajdziesz wiele ciekawych artykułów o profilaktyce zdrowia.